Övgü ve Yergi Bağlamında Sûfîlerin Nazarında Hallâc-ı Mansûr
(Mansur al-Hallaj In Context of The Critics and Appreciations of Sufis) |
Özet
Tasavvuf tarihinin tesirleri çağları aşan sûfîlerinden biri olan Hallâc-ı Mansûr, ileri sürdüğü
fikirleri, ortaya koyduğu sıra dışı sûfîlik tavrı ve trajik ölümü ile büyük bir şöhret kazanmıştır. O, farklı
sahalara mensup birçok ilim ve fikir adamının dikkatini çekmiş, bunlardan bazılarının ağır eleştirilerine
maruz kalırken, pek çoğunun da takdirlerini kazanmıştır. Söz konusu eleştiri ve takdire tasavvuf ehli
içinden gelen örneklerin sayısı ise dikkat çekici ölçüde fazladır. Hallâc’ın yaşadığı dönemde ona
Methiyelerde bulunan ve onu tenkit eden sûfîler olduğu gibi, o, ölümünün ardından da birçok
mutasavvıftan övgü ve tenkit almıştır. Bu makalede, Hallâc’ın tasavvufî görüşleri ve sûfî kişiliği
hakkında onun çağdaşlarından 14. yüzyıla kadar olan bazı mutasavvıfların övgüleri ve yergileri ele
alınacak, onun tasavvuf ehli üzerindeki tesirlerine sadece bu bağlamda ışık tutulmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Hallâc-ı Mansûr, şathiye, tasavvuf, ilâhî aşk, İbn Atâ, Cüneyd-i Bağdâdî.
Abstract
One of the most influential sufis in the history of sufism Mansur al-Hallaj, has earned a great
reputation for his ideas, extraordinary sufi attitude, and tragic death. Hallaj has sparked attention of
many scholars and intellectuals from different fields some of which criticized him very severely while
many of others hold him in a high regard. The majority of aforementioned critics and appreciations
have come from the community of sufi. Such as there were many sufis who praised or criticized him in his life, so too were there after his death. This article will deal with praises and critics of sufis lived between his life time to 14. century, about Hallaj’s sufistic ideas and personality and clarify his effects on mystics in this context.
Keywords
Mansur al-Hallaj, shatahat (estatic utterance), sufism, divine love, Ibn Ata, al-Junayd
al-Baghdadi.
|
Bu eserin tam metnini indirmek için tıklayın
